Instalacja elektryczna w inteligentnym domu powinna spełniać dwie funkcje jednocześnie. Pierwszą z nich jest zapewnienie funkcjonowania podstawowych urządzeń, natomiast drugą – umożliwienie montażu i działania inteligentnych systemów. Sprawdź, jak powinien wyglądać schemat instalacji w inteligentnym domu i na co zwrócić uwagę, planując okablowanie!
Zanim jednak przejdziemy do sedna, słowo wyjaśnienia do sformułowania “okablowanie”. W branży elektrycznej kablem nazywamy przewody zasilające o dużych przekrojach, natomiast w instalacjach, również tych związanych z systemami automatyki domowej, używamy przewodów. W tym kontekście zatem wyraz “okablowanie” nie jest używany prawidłowo, ale ponieważ tak się powszechnie przyjęło, na potrzeby tego artykułu nie będziemy tego zmieniać.
Funkcja okablowania w inteligentnym domu
Okablowanie w inteligentnym domu pełni jednocześnie dwie funkcje. Pierwszą z nich jest zadanie zwykłej instalacji elektrycznej, czyli doprowadzenie zasilania do różnych urządzeń i systemów – na przykład sprzętu AGD czy RTV. Drugą rolą jest połączenie urządzeń i instalacji ze sobą w celu stworzenia spójnego systemu inteligentnego domu oraz umożliwienie mieszkańcom łatwego sterowania każdym z elementów.
Elementy instalacji elektrycznej w inteligentnym domu
Inteligentne okablowanie domu składa się przede wszystkim z przewodów zasilających (doprowadzających energię elektryczną pozwalającą na działanie urządzeń) oraz sterujących (umożliwiających kontrolowanie funkcjonowania poszczególnych elementów systemu). Ponadto projekt instalacji musi uwzględniać położenie rozdzielnicy głównej i ewentualnych dodatkowych tablic rozdzielczych, systemów bezpieczeństwa oraz puszek i szyn instalacyjnych.
Jeżeli planujesz montaż przewodowego systemu inteligentnego domu, instalacja elektryczna musi uwzględniać miejsce na każde urządzenie, które ma zostać podłączone do systemu. Dlatego podczas tworzenia projektu okablowania należy wziąć pod uwagę, gdzie i w jakiej ilości zostaną umieszczone poszczególne czujniki, grzejniki, sprzęty RTV i AGD czy punkty oświetleniowe.
Dowiedz się więcej o montażu oświetlenia z tekstu: Montaż oświetlenia schodowego – o czym warto pamiętać?
Fot. Właściwie wykonane okablowanie umożliwia łatwą instalację dowolnych systemów automatyki domowej.
Inteligentny dom i smart instalacja – jakie przewody zastosować?
W instalacji inteligentnego domu okablowanie stanowi jeden z najważniejszych elementów całego systemu. Do zasilania stosuje się przede wszystkim standardowe przewody YDYp w wersji z trzema, czterema lub pięcioma żyłami, natomiast sterowanie inteligentnym domem może być realizowane za pośrednictwem przewodów sterowniczych – najczęściej przewodów typu UTP (“skrętka”).
Uwaga!
Sterowanie inteligentnym domem może w wielu przypadkach być realizowane przy pomocy przewodów zaprojektowanych do zasilania, jednak nigdy nie powinno się wykorzystywać okablowania sterującego do zasilania urządzeń – nie jest ono przystosowane do pracy z tak wysokimi wartościami prądu i napięcia.
Inteligentna instalacja elektryczna w domu – schemat
W większości przypadków inteligentny dom wykorzystuje schemat instalacji realizowany na planie gwiazdy, z przewodami sterującymi schodzącymi się w jednej rozdzielnicy elektrycznej, gdzie instalowana jest główna jednostka sterująca. Dzięki temu możliwe jest kontrolowanie wszystkich urządzeń i systemów z jednego poziomu. Dodatkową zaletą jest możliwość rozbudowy instalacji inteligentnego domu oraz dokładania nowych urządzeń, jeśli zaistnieje taka potrzeba.
Oczywiście istnieją również inne opcje, na przykład zastosowanie kilku crosspointów w osobnych skrzynkach, jednak trzeba liczyć się z tym, że podczas awarii pojedynczego urządzenia lub systemu może dojść do zaburzenia pracy większej części instalacji.
Okablowanie hybrydowe inteligentnego domu
Okablowanie hybrydowe inteligentnego domu (OHID) stosowane jest w systemach automatyki opartych o standard KNX. W uproszczeniu jest to również instalacja elektryczna na schemacie gwiazdy z dodatkowymi przewodami magistralowymi, które zbiegają się w rozdzielnicy. Takie rozwiązanie może zostać wykorzystane nawet wtedy, gdy na dany moment nie planuje się jeszcze instalowania systemu inteligentnego domu – można uruchomić go w każdej chwili, a wystarczy do tego podłączenie urządzeń w przygotowanych miejscach, podłączenie ich do przewodów zasilających i magistralowych oraz podpięcie jednostki centralnego sterowania w rozdzielnicy.
Etapy powstawania inteligentnej instalacji elektrycznej w domu
Tworzenie inteligentnej instalacji elektrycznej w domu składa się z trzech podstawowych etapów.
1. Projekt domowej inteligentnej instalacji elektrycznej
Na tym etapie należy określić swoje potrzeby, a następnie na ich podstawie zaplanować liczbę oraz położenie poszczególnych elementów okablowania. Trzeba wziąć pod uwagę, jakie urządzenia i systemy zostaną zainstalowane w domu (czujniki, oświetlenie, sterowanie roletami, gniazda elektryczne zwykłe i inteligentne, automatyka ogrodowa i inne). Ponadto warto zastanowić się, jakie rozwiązania mogą być potrzebne w przyszłości, by móc uwzględnić miejsce i środki do ich realizacji. Na etapie projektowania instalacji inteligentnego domu warto ściśle współpracować z architektem budynku oraz osobami, które będą wykonywały instalację elektryczną i inne prace wykończeniowe – często będą oni w stanie udzielić wielu praktycznych wskazówek, dzięki którym mieszkanie stanie się jeszcze bardziej komfortowe.
2. Wykonanie instalacji
Montaż okablowania oraz podłączenie urządzeń i systemów powinny być wykonywane przez doświadczonych elektryków, którzy dysponują odpowiednimi uprawnieniami i narzędziami. Bardzo istotne jest staranne opisanie wszystkich przewodów sterujących inteligentnym domem, co ułatwia ich identyfikację w razie modernizacji lub usterki.
3. Rozbudowa instalacji
Jeżeli zajdzie taka potrzeba, odpowiednio zaprojektowana i zbudowana instalacja elektryczna w inteligentnym domu może być modernizowana oraz rozbudowywana w zależności od potrzeb. Możliwe jest na przykład dodanie nowych inteligentnych urządzeń czy dodatkowych punktów oświetleniowych albo systemów automatyki, takich jak sterowanie roletami czy zintegrowany z centralnym modułem alarm przeciwwłamaniowy.
